Με αφορμή την ημέρα της γυναίκας....

-Γκίνη Ειρήνη (Μίρκα Γκίνοβα), γεννημένη το 1923 στο Ρουσίλοβο (Ξανθόγεια).
Νηπιαγωγός. Το '42 οργανώνεται στην ΕΠΟΝ.
Με άλλους έξι συντρόφους, τον Ιούνη του 1946 αιχμαλωτίζεται από χωροφύλακες και μαυροσκούφηδες στο Καϊμάκ-Τσαλάν.
Βασανίστηκε επί μέρες. Άνοιγε το στόμα της για να πει μόνον "Ράψτε τα στόματα συντρόφοι, ούτε κουβέντα στους προδότες."
25 Ιούλη περνάει από έκτακτο στρατοδικείο.
27 Ιούλη εκτελείται.
"[...] Οι επτά εκτελεσθέντες αντίκρυσαν ψυχραίμως το εκτελεστικόν απόσπασμα και δεν εδέχθησαν να δεθούν οι οφθαλμοί των.
Περισσοτέραν ψυχραιμίαν επέδειξεν η νηπιαγωγός Ειρήνη Γκίνη, η οποία έψαλλε διαρκώς τον ύμνον της Διεθνούς και εκραύγαζεν υπέρ του ΚΚΕ"
(ανακοίνωση του μοναρχοφασιστικού τότε, Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως)

-Δόσσα Γιαννούλα του Προκόπη, γεννημένη το 1928 στο Επταχώρι Καστοριάς.
Μέλος του ΚΚΕ από το 1947.
Μετάλλιο "Ηλέκτρας" και μετάλλιο κατάρριψης εχθρικού αεροπλάνου.
Δολοφονήθηκε στις 25 Ιούλη 1949 μετά από βιασμούς, πολυήμερα βασανιστήρια και ακρωτηριασμούς.

-Καρασαββίδου Βαρβάρα, γεννημένη το 1932. Μέλλος του ΚΚΕ από το 1948 και στο βουνό από το 1947.
Πήρε μέρος σε πάρα πολλές μάχες, τραυματίστηκε δύο φορές και προβιβάστηκε στο βαθμό του επιλοχία για εξαιρετική δράση.
Εκτέλεσε πολλές επικίνδυνες αποστολές στα μετόπισθεν του εχθρού. Το καλοκαίρι του 1948 εκτέλεσε μόνη της
περισσότερους από 100 χωροφύλακες τραυματίες, προσποιούμενη την νοσοκόμα σε υπαίθριο ιατρείο της φασιστικής χωροφυλακής.
Ιούνη του 49 προβιβάζεται σε Ανθ/γός και παίρνει το παράσημο "Ηλέκτρας".
Ιούλη του 49 τραυματίζεται βαριά, ενώ το τμήμα της συμπτύσσεται και η ίδια μένει πίσω από τις γραμμές του εχθρού.
9 μέρες επιβιώνει τρώγοντας βατόμουρα. Την 10η μέρα, μοναρχοφασίστες βάζουν φωτιά στη ρεματιά που ήταν κρυμμένη για να την ξετρυπώσουν.
Αιχμαλωτίζεται με μεγάλο κοιλιακό τραύμα, αλλά αφού πρώτα κατορθώνει να ειδοποιήσει τον ΔΣΕ για τη θέση της.
Οι αντάρτες επιχειρούν για να την απελευθερώσουν. Την βρίσκουν περισσότερα από 1000 μέτρα μακρυά από τον χώρο αιχμαλωσίας της,
να προσπαθεί να δραπετεύσει έρποντας. Πέθανε τον Γενάρη του 50 στη σπηλιά του Γράμμου που την είχαν κρυμμένη, υποκύπτοντας τελικά στα τραύματά της.

-Κεραμίδου Χρυσούλα του Χαράλαμπου. Γεννημένη το 1933 στη Λαγκαδιά Πέλλης.
Μέλος του ΚΚΕ από το Δεκέμβρη του 47. Στο ΔΣΕ από τον Ιούλη του 48. Υπηρετούσε στην 16η Ταξιαρχία, στο Τάγμα του Ζάρα.
Σχεδόν όλη της τη μαχητική δράση την πέρασε στο Βίτσι. Διακρίθηκε για την αυτοθυσία της στις επιχειρήσεις του φθινοπώρου του 48.
Στη μάχη Ανώνυμο Μάλι-Μάδι Βίτσι, πρώτη πέρασε τα συρματοπλέγματα του εχθρού, σκότωσε 7 και έπιασε άλλους 4 αιχμάλωτους.
Με διάταγμα της ΠΔΚ της απονεμήθηκε το μετάλλιο ανδρείας. Έπεσε στα τέλη του φθινοπώρου του 48 στο Βίτσι,
και με εκ νέου διάταγμα της ΠΔΚ ονομάστηκε Ανθ/γός Πεζικού του ΔΣΕ, μετά θάνατον.

-Κουλά Λίλη
Εκτελέστηκε από Γερμανούς παραδειγματικά στην διαδήλωση της 25/6/1943
διότι σκαρφάλωσε στο τανκς που διαμέλισε τη Σταθοπούλου και χτυπούσε τον Γερμανό πυροβολητή στο κεφάλι με το παπούτσι της.

-Λιουδάκη Μαρία
Παιδαγωγός, λαογράφος, ποιήτρια.
Συνελήφθη και βρήκε το θάνατο μέσα στα κρατητήρια της Ασφάλειας του Ηρακλείου. Βιάστηκε και βασανίστηκε κατά συρροήν,
αλλά τα βράδια ακουγόταν από τα γύρω σπίτια να τραγουδάει ειρωνικά τραγούδια για τους βασανιστές της, μέσα απ'το κελί της.

-Μοντεσάντου Αγγελική
Συνελήφθη επειδή δεν πρόδιδε τις θέσεις των αγωνιστών στο βουνό. Καταδικάστηκε ερήμην, σε θάνατο δι' απαγχονισμού μετά από 4 μέρες φρικτών βασανιστηρίων.
Οι Γερμανοί ζήτησαν να κρεμαστεί στην πλατεία της Κεφαλλονιάς, μπροστά σε όλο το χωριό για παραδειγματισμό.
Επειδή έτρεμαν τα χέρια του κλητήρα που της περνούσε τη θηλειά, την έπιασε μόνη της και την πέρασε στο λαιμό της, λέγοντάς του "Άντε, τελείωνε γιατί έχω και δουλειές!"
Ενώ οι Γερμανοί διαβάζανε το κατηγορητήριο πριν την εκτέλεση, η ίδια φώναζε "Ζήτω ο αγώνας μας πατριώτες!".

-Κουτσούκου Γιαννώ, από την Ελασσώνα.
Βασανίστηκε και βιάστηκε από γερμανοτσολιάδες κατ'εξακολούθηση.
Μετά από 2 μήνες βιασμών και βασανιστηρίων, έδωσε λανθασμένες πληροφορίες για θέσεις του ΔΣΕ, που οδήγησαν σε ενέδρες και στο θάνατο εκατοντάδες Γερμανούς.
Μετά από αυτή της την πράξη, γδάρθηκε ζωντανή και την έδεσαν στον κορμό ενός δρυ για να τη φάνε τα θηρία.

-Καρά Αφροδίτη, γεννημένη στο χωριό Φωτιάνα (Αϊδονοχώρι) Καρδίτσας, κάτοικος Κάτω Αγοριανής Δομοκού.
Εθελόντρια σιδηρουργίνα του ΔΣΕ. Εκπαιδεύτηκε και διέπρεψε ως σκοπευτής, και ως τέτοια μετατέθηκε στην περιοχή των Σοφάδων Καρδίτσας.
Πιάστηκε σε ενέδρα το φθινόπωρο του 1948 κοντά στο χωριό Φίλα, όπου βιάστηκε και δολοφονήθηκε από μοναρχοφασίστες.
Το πτώμα της το διέσυραν από το χωριό μέχρι την πόλη της Καρδίτσας, ώσπου διαμελίστηκε.